Samenwerken
Tijdens de Archeologiedagen wordt er veel samengewerkt tussen gemeentes, opgravingsbedrijven, heemkundekringen, musea, horecagelegenheden, erfgoedhuizen, scholen, bibliotheken, archeologische depots en andere organisaties. Samen sta je nu eenmaal sterker: je hebt meer mankracht, kunt een groter publiek bereiken en meer media-aandacht genereren. Daarbij is het ook een stuk leuker! Hieronder een greep uit mooie samenwerkingsprojecten tijdens de Archeologiedagen.
Foto: Erfgoed Utrecht
GROOTS OPGEZET & DRUK BEZOCHT
Schijndel, Brabant
Het verleden van Meierijstad kwam tot leven tijdens de Archeologiedagen. Maar liefst vier (!) heemkundekringen uit Schijndel, Sint-Oedenrode, Veghel en Erp werkten met elkaar samen om iedereen te laten zien wat er allemaal in de grond in dit gebied is gevonden. Daarnaast konden kinderen ook zelf op zoek naar schatten met een metaaldetector. Dat bleek een succes: de activiteit was druk bezocht en liefst 367 kinderen gingen naar huis met een archeologiediploma!
DOOR DE HELE GEMEENTE
Almere, Flevoland
Net als afgelopen jaar was er in Almere weer van alles te doen dit jaar. In het Erfgoedhuis ging een historische film in première en kon men de smaken en geuren van de Gouden Eeuw proeven en ruiken. Vanuit Natuurbelevingscentrum de Oostvaarders reden bezoekers mee op de ecokar met de boswachter van Staatsbosbeheer en in Vindplaats Zenit gaven de stadsarcheologen een boordemonstratie en was er een Tussen Kunst & Kitsch activiteit waarbij bezoekers eigen vondsten konden laten determineren. Zelfs het lokale pannenkoekenhuis deed mee en er reed een historische bus om de bezoekers van plek naar plek te brengen. Wat een mooi programma!
“We hadden geen idee dat dit zulke bijzondere vondsten op zou leveren. Een neolithische bijl en middeleeuws aardewerk, wie had dat gedacht?”
“We wisten niet eens dat Venlo een fort had!”
MILITAIRE ARCHEOLOGIE
Venlo, Limburg
Stichting Ons Fort organiseerde weer een dag vol archeologie voor jong en oud, kenner en leek. Het fort werd ten tijde van de 80-jarige Oorlog gebouwd en laat prachtig dit stuk geschiedenis zien. Archeologen van BAAC kwamen langs voor een lezing en het begeleiden van metaaldetectie, en kinderboekenschrijver Peter Keijsers kwam voorlezen aan de aanwezige kinderen. Vereniging Santa Fe demonstreerden militaire voertuigen uit de WOII, een periode waaruit ook vondsten zijn gedaan tijdens de opgravingen in het fort. Daarnaast waren er films, wandelingen door het fort, een tentoonstelling en knutselworkshop voor kinderen.
SCHOLIEREN EN ARCHEOLOGIE
Amsterdam, Noord-Holland
Vijftien jaar lang hebben de archeologen van Amsterdam gegraafd bij de aanleg van de Noord-Zuid metrolijn naar de geschiedenis van onze hoofdstad en vondsten hierbij maar liefst 700.000 vondsten. Tijdens de Archeologiedagen hield Monumenten en Archeologen Amsterdam open huis in hun werkplaats op het Marineterrein, met diverse lezingen en vertoning van de indrukwekkende documentarie van AT5, die 15 jaar graven bij de aanleg van de Noord-Zuidlijn volgt: 'Amstel, spiegel van de stad'. De gemeente nodigde lokale schoolklassen uit om als archeologen zelf met materiaal aan de slag te gaan.
“We kregen enthousiaste reacties over de betrokkenheid van onze mensen, dat is echt leuk om te horen.”
50 MILJOEN KILO IJZER
Apeldoorn, Gelderland
De Archeologiedagen in Apeldoorn stonden in het teken van de middeleeuwse ijzerwinning met een tentoonstelling over deze periode, toen er op de Veluwe in slechts een paar eeuwen meer dan 50 miljoen kilo ijzer is gemaakt. De archeologen van Gemeente Apeldoorn organiseerden de activiteiten samen met CODA bij de atletiekvereniging in Sportpark Orderbos. Bezoekers konden zich door verhalenvertellers laten meevoeren naar de tijd van de ijzerwinners en zelf smeden op vroegmiddeleeuwse wijze. Daarnaast werd er voorgelezen voor kinderen en was er een archeologisch spreekuur met amateurarcheologen van Archeologische Werkgroep Apeldoorn.
VAN DE ROMEINEN NAAR DE MIDDELEEUWEN
Velsen, Noord-Holland
De geschiedenis van Velsen was tijdens de Archeologiedagen goed te beleven! Bij de 13e-eeuwse Ruïne van Brederode organiseerde de Archeologische Werkgroep Velsen aanwezig een opgraving en workshops voor kinderen en was er een tentoonstelling over de voorwerpen die de bewoners van Brederode achterlieten in de gracht rond het kasteel. Mensen met archeologische vondsten in privé-bezit konden deze laten registreren bij de stand van PAN (Portable Antiquities of the Netherlands). Gemeente Velsen organiseerde daarnaast een Romeinse 'geocache', een spel waarbij je met een GPS op zoek gaat naar een schat.
“Het lijkt een leger, zoveel mannen en vrouwen in camouflagekleding.”
DETECTORWORLD
Groningen
Tijdens de Archeologiedagen werd in het Groningse Zuidbroek de eerste Detectorworld georganiseerd, waarbij hobbyisten, goudzoekers, outdoor freaks en archeologen uit o.a. Duitsland, Italië, Rusland, Turkije, Griekenland, het Verenigd Koninkrijk, Polen, Frankrijk, tot aan Australië, Dubai en Amerika samen kwamen. Gewapend in camouflagekleding en uiteraard een metaaldetector en schepje gingen zij op zoek naar archeologische schatten!
ARCHEOLOGIE OP DE VOETBALCLUB
Baarlo, Limburg
In juni 2018 werd bekendgemaakt dat in de bossen van Baarlo twee groepen 'vergeten grafheuvels' zijn ontdekt. Tijdens de de archeologiedagen werd bij de voetbalclub VV Baarlo een dag georganiseerd door de Gemeente Peel en Maas, de Universiteit Leiden en de Historische Werkgroep De Borcht, waar bezoekers o.a. een presentatie over het grafheuvelonderzoek konden bijwonen. Daarna ging men onder begeleiding van studenten het bos in om zelf de grafheuvels te ontdekken. Een geslaagde happening waar geintereseerden hun hart konden ophalen.
“Dit is een cadeautje, want van een voetbalclub verwacht je deze aandacht niet.”
“Ik ken de grafheuvels al mijn hele leven, maar nu hoor ik het verhaal erachter.”
GRAFHEUVELFESTIJN
Veldhoven, Brabant
In de bossen van Toterfout, Veldhoven, liggen 3.500 jaar oude grafheuvels. Archeologen hebben deze heuvels onderzocht waardoor veel bekend is geworden over het grafritueel van toen. Welke personen zijn daar begraven? Hoe zijn de paalkransen opgericht? Waar woonden de boerengemeenschappen eigenlijk? In het kader van de Archeologiedagen organiseerde Heemkundevereniging De Hooge Dorpen in samenwerking met de RCE en Gemeente Veldhoven een waar grafheuvel-festijn. Op verschillende plekken kon jong en oud ervaren wat grafheuvels zijn.
DE HISTORIE VAN HET GENNEPERHUYS
Gennep, Limburg
Toen boswachter Andy Liebrand van Staatsbosbeheer de ruïne van het Genneperhuys als nieuw natuurgebied onder zijn goede kreeg, ontdekte hij al snel achter de restanten van deze middeleeuwse burcht een enorme bult, bestaande uit stenen en begroeid met struiken. Tijdens de Archeologiedagen gingen bezoekers, samen met gidsen, op zoek naar de geschiedenis van de bult. Die vertelt alles over de historie van het Genneperhuys, een verhaal van veroveringen, bloedige gevechten en bezettingen in het Limburg van weleer. Staatsbosbeheer werkte voor deze activiteit samen met het Platform Cultuurhistorie Maas en Niers, Museum Het Petershuis, IVN, Stadsgidsen Stichting Monarch en gemeente Gennep.
“Onze excursie was ronduit geslaagd.”
“We kijken terug op een erg geslaagd weekeinde. Ook de betrokken vrijwilligers waren laaiend enthousiast!”
VRAAG HET DE ARCHEOLOOG
Diever, Drenthe
Wat is archeologie nou eigenlijk? Waarom is het belangrijk? Wat moeten we met al dat archeologisch erfgoed en hoe ziet het werk van een archeoloog eruit? Bezoekers konden dit tijdens de Archeologiedagen zelf komen ontdekken in het Oermuseum in Diever. Het museum nodigde archeologen uit om verschillende workshops te geven, waarbij zij in gingen op de interessante geschiedenis van Westerveld en de archeologische vondsten die hier zijn gedaan. Na de workshop gingen de bezoekers zelf aan de gang. Aan de hand van archeologische voorwerpen leerden zij hoe vondsten worden gearchiveerd en wat het belang daarvan is.